Terapia pedagogiczna

• 
• 

Terapia pedagogiczna jest to oddziaływanie za pomocą środków pedagogicznych (wychowawczych i dydaktycznych) na przyczyny i przejawy trudności dzieci w uczeniu się, mające na celu eliminowanie niepowodzeń szkolnych oraz ich ujemnych konsekwencji.
Terapia pedagogiczna stanowi interwencję wychowawczą zmierzającą do spowodowania określonych, pozytywnych zmian w zakresie sfery poznawczej i emocjonalnej oraz motywację w strukturze wiedzy i umiejętności szkolnych dziecka. Celem nadrzędnym terapii pedagogicznej jest stworzenie możliwości wszechstronnego rozwoju umysłowego, psychicznego i społecznego dzieciom z utrudnieniami rozwojowymi, rozwoju na miarę ich możliwości.

Aby odpowiednio zaprogramować działania terapii pedagogicznej należy kierować się diagnozą. Powinna ona zawierać:

• stopień niepełnosprawności umysłowej (jeśli taka wystepuje).
• poziom rozwoju percepcji wzrokowej (analiza, synteza, spostrzeganie)
• Poziom rozwoju percepcji słuchowej (słuch fonematyczny, słuch fonetyczny, analizę i syntezę słuchową, wrażliwość słuchową i słuch muzyczny)
• Poziom koordynacji:
  • wzrokowo - słuchowej
  • wzrokowo - ruchowej
  • wzrokowo - słuchowo - ruchowej
• Uwaga(trwałość uwagi, zdolność koncentracji uwagi, stopień rozwoju uwagi dowolnej)
• Poziom rozwoju wyobraźni przestrzennej i orientacji przestrzennej.
• Pamięć (poziom rozwoju pamięci świeżej i trwałej, mechanicznej, logicznej, pamięci słów, zadań, tekstów, pamięci wzrokowej, słuchowej, wzrokowo - słuchowo - ruchowej)
• Mowa - poziom rozwoju:
  • rozwój fonologiczny (artykulacja)
  • rozwój synaktyczny (gramatyka)
  • rozwój semantyczny (rozumienie)
• Rozwój myślenia: ujmowanie różnic i podobieństw, analiza i synteza myślowa, umiejętność klasyfikowania, przyporządkowywania, wnioskowania, myślenie przyczynowo - skutkowe, abstrakcyjne, matematyczne, definiowanie pojęć.
• Poziom rozwoju motorycznego: koordynacja statyczna, ruchów jednoczesnych, precyzja ruchów, stan napięcia mięśniowego.
• Stan dojrzałości społecznej i emocjonalnej.
• Stan zdrowia dziecka.

W terapii indywidualnej wyróżnić można dwa etapy:

• Wstępny (przygotowujący) - jest to wyrobienie gotowości do nauki, przyzwyczajenie dziecka do wysiłku, kontakt z rówieśnikami, przyzwyczajenie do pokonywania trudności, wyciszanie lub pobudzanie, wyróżnianie części ciała, stron w ciele, orientacja przestrzenna i kierunkowa, poczucie położenia ciała w przestrzeni.
• Właściwy - kształtowanie umiejętności szkolnych: czytanie, pisanie, liczenie i doskonalenie technik szkolnych:
  • ćwiczenia ogólnej sprawności ruchowej i usprawnianie manualne
  • ćwiczenia funkcji wzrokowej i orientacji przestrzennej
  • ćwiczenia percepcji słuchowej

Celem operacyjnym terapii pedagogicznej jest stymulowanie rozwoju funkcji psychomotorycznych, wyrównywanie braków w wiadomościach i umiejętnościach uczniów, eliminowanie niepowodzeń szkolnych oraz ich emocjonalnych i społecznych konsekwencji. Zbiór celów operacyjnych jest programem terapii. Podmiotem terapii pedagogicznej jest nauczyciel terapeuta wyposażony w odpowiednią wiedzę i umiejętności oraz posiadający predyspozycje psychiczne potrzebne do tego rodzaju pracy.
Przedmiotem oddziaływań terapeutycznych jest dziecko, jego zaburzenia rozwojowe i trudności szkolne, określone przez specjalistyczna diagnozę. Terapia pedagogiczna jako działalność dydaktyczna i wychowawcza wymaga sformułowania zasad postępowania, którymi powinien kierować się nauczyciel terapeuta, aby zrealizować założone cele.

Wśród zasad terapii pedagogicznej wyróżniamy:

• Zasada indywidualizacji środków i metod oddziaływania korekcyjnego.
• Zasada powolnego stopniowania trudności w nauce czytania i pisania , uwzględniającego złożoność tych czynności i możliwości percepcyjne dziecka.
• Zasada korekcji zaburzeń czyli ćwiczenie przede wszystkim funkcji najgłębiej zaburzonych i najsłabiej opanowanych umiejętności.
• Zasada kompensacji zaburzeń: łączenie ćwiczeń funkcji zaburzonych w celu tworzenia właściwych mechanizmów kompensacyjnych.
• Zasada systematyczności.
• Zasada ciągłości oddziaływania psychoterapeutycznego.